ملیله‌ کاری

قدیمی‌ترین اشیا ملیله در ایران مربوط به ۵۵۰ تا ۳۳۰ سال قبل از میلاد می‌باشد. ملیله کاران زنجان فرآورده‌های مصرفی همچون سینی ، قندان،گیره استکان، گل سینه و... تهیه می‌کنند.

نقره مورد مصرف ملیله کاران دارای عیار ۱۰۰ بوده که ابتدا شمش نقره را به‌وسیله دستگاه نورد یا با ضربات چکش به‌صورت مفتولی چهار پهلو درآورده آنگاه برحسب طرح موردنظر اقدام به ساخت گل‌های کوچک و ظریف به نام بته‌جقه ،ریزه جقه،برگ فرنگ ،برگ غنچه، پیچ، جفت پیچ،پیچک،سه چشمه و... می‌نمایند. این گل‌ها را در مکان‌های موردنظر در قالبی که از قبل تهیه نموده‌اند می‌چینند و برای اتصال آن‌ها به یکدیگر از نقره با درجه خلوص پایین به‌صورت لحیم استفاده می‌نمایند و پس از حرارت دادن نهایی ، آن را از قالب درآورده و صیقل می‌دهند.

ساخت و تاریخچه ملیله 

ملیله‌ کاری هنری است که با طلا و نقره‌ای و مس ساخت می‌شود بدین‌صورت که این فلزات به‌صورت مفتول‌های باریک درمی‌آیند. این مفتول‌ها به دست هنرمندان ملیله کار با دقت و حوصله فراوان برای بر روی شی‌ء یا ظرف موردنظر بر اساس طرح‌های سنتی و اسلیمی به همین می‌پیوندند و طرحی ماندگار را شکل می‌دهند.

رایج ترین ماده مورد استفاده در ملیله کاری نقره است که از طریق ذوب کردن شمش‌های نقره و یا قراضه های ظرف های نقره ای تامین می شود. با اینکه نقره مورد استفاده در ملیله کاری دارای عیار است ولی برای ساخت دست و یا پایه از نقره ای با عیار ۶۰ و ۸۴ استفاده میشود. ملیله اغلب در شهر زنجان تولید می شده است و به دست هنرمندان این شهر به شهرت جهانی رسید؛ ولی تاریخچه ی دقیقی از این هنر زنجانی در دسترس نمی باشد.

این هنر زیر شاخه های هنر فلزکاری است می توان تاریخچه این هنر را در زیرمجموعه هنر فلزکاری های منطقه جستجو کرد.

ملیله کاری در ایران در دو شهر رونق بیشتری دارد. زنجان و اصفهان پذیرای این هنر دیرینه میباشند .تفاوت میان ملیله زنجان و اصفهان از نظر ساختار ، ریز نقش ها و عیار نقره مورد استفاده است.